بررسی مدل‌های قراردادی مورد استفاده برای احداث خطوط لوله نفت و گاز بین المللی وقابلیت اعمال آن در نظام حقوقی ایران

خطوط لوله یکی از پرکاربردترین راه‌های انتقال زمینی نفت و گاز می‌باشند. به طور کلی چارچوب موافقتنامه‌های احداث خطوط لوله بین‌المللی تحت دو رویکرد اتصال دهنده و یکپارچه قرار می‌گیرند که این دو رویکرد در موارد متعددی نظیر مالکیت، قانون حاکم، مالیات، ایمنی و محیط زیستی دارای قواعد متمایزی می‌باشند. اما باید توجه داشت علاوه بر موافقتنامه‌های خط لوله که نظام حقوقی حاکم بر خطوط لوله را شکل می‌دهند، این نظام داخلی کشورها است که به دولت‌ها اجازه انتخاب هر یک از این رویکردها را می‌دهد. در این مقاله به بررسی چارچوب کلی مدل‌های مورد استفاده برای احداث خطوط لوله بین‌المللی و قابلیت اجرای مدل‌های مذکور در نظام حقوقی ایران بر مبنای مطالعه و بررسی قواعد حاکم بر احداث خطوط لوله با توجه به معیارهای فوق الذکر خواهیم پرداخت. در نتیجه این بررسی مشخص گردید در حال حاضر باید بین خطوط لوله متصل به تاسیسات بالادستی و دیگر خطوط لوله انتقال قائل به تفکیک شد و بنا بر نوع خط لوله در نظام حقوقی ایران، استفاده از مدل‌های متمایزی امکان‌پذیر خواهد بود.